Ustawodawca wprowadził tzw. przepisy epizodyczne dotyczące roszczenia o sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego (Dział VIa ustawy o gospodarce nieruchomościami), które stanowią, że użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowej w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1463) może wystąpić z żądaniem sprzedaży tej nieruchomości na jego rzecz.
Termin składania wniosków – 31 sierpień 2024 r.
Żądanie sprzedaży, o którym mowa powyżej, nie przysługuje:
1) jeżeli nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste po dniu 31 grudnia 1997 r.;
2) jeżeli użytkownik wieczysty nie wykonał zobowiązania określonego w umowie o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste;
3) w odniesieniu do gruntów położonych na terenie portów i przystani morskich w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2022 r. poz. 1624 oraz z 2023 r. poz. 261);
4) jeżeli grunt jest wykorzystywany na prowadzenie rodzinnego ogrodu działkowego w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych;
5) w odniesieniu do nieruchomości gruntowej niezabudowanej.
6) nie zawiera się umowy sprzedaży nieruchomości jeżeli toczy się postępowanie o rozwiązanie umowy o oddanie tej nieruchomości w użytkowanie wieczyste.
W przypadku wystąpienia przynajmniej jednej okoliczności wskazanej w pkt 1-6 roszczenie o sprzedaż prawa własności nieruchomości gruntowej przez użytkownika wieczystego nie przysługuje. Ponadto z wnioskiem o sprzedaż występują wszyscy użytkownicy wieczyści wnioskowanej nieruchomości. Zatem jeżeli żądanie nie przysługuje to właściciel nieruchomości (Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego) może odmówić sprzedaży prawa własności nieruchomości gruntowej.
Wymagane dokumenty
- wniosek
- z wnioskiem o sprzedaż występują wszyscy użytkownicy wieczyści wnioskowanej nieruchomości.
Opłaty
Wniosek i ewentualne pełnomocnictwo nie podlega opłacie skarbowej.
Termin i sposób załatwienia
Stwierdzenie, iż wnioskodawca spełnił przewidziane ustawą warunki do nabycia nieruchomości gruntowej skutkuje podpisaniem protokołu uzgodnień między stronami, a następnie ma miejsce zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego, mocą której, na rzecz nabywcy (dotychczasowego użytkownika wieczystego) przenosi się prawo własności nieruchomości gruntowej.
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami nie przewiduje terminu wiążącego dla rozpatrzenia wniosku i jego ostatecznego załatwienia.
Tryb odwoławczy
W przedmiotowych postępowaniach nie przysługuje odwołanie ani zażalenie w trybie ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego.
