1 stycznia 2025 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, dzięki którym możliwa będzie jednoczesna wypłata renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem oraz emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli zbiegu świadczeń.
Jednoczesna wypłata renty rodzinnej po zmarłym małżonku z innym świadczeniem możliwa będzie od 1 lipca 2025 r., natomiast wnioski o wypłatę świadczeń można składać już od 1 stycznia 2025 r. w dowolnym organie rentowym, w którym osoba uprawniona jest do co najmniej jednego świadczenia.
Renta wdowia przysługuje osobie, która:
- uzyskała odpowiedni wiek: w przypadku kobiet 60 lat, zaś w przypadku mężczyzn 65 lat,
- pozostawała we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka,
- nabyła prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Kobieta może starać się o rentę wdowią, jeśli została wdową nie wcześniej niż w wieku 55 lat, mężczyzna, jeśli został wdowcem nie wcześniej niż w wieku 60 lat,
- nie zawarła nowego związku małżeńskiego.
Prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu ustaje z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną.
Jak liczona będzie renta wdowia?
Osoba uprawniona może połączyć pobieranie obu świadczeń w najkorzystniejszej dla siebie proporcji. Do wyboru będą dwa warianty – jedno świadczenie będzie można pobierać w 100%, drugie w 15% (taki udział drugiego świadczenia będzie obowiązywać w 2025 i 2026 r.). W 2027 r. udział drugiego świadczenia zostanie podniesiony do 25%. Co oznacza, że osoba uprawniona do renty rodzinnej oraz do własnej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy może otrzymać:
- 100% renty rodzinnej oraz 15% własnego świadczenia albo
- 100% własnego świadczenia oraz 15% renty rodzinnej.
Wysokość świadczeń wypłacanych w zbiegu nie może być wyższa od trzykrotności kwoty najniższej emerytury.
Do maksymalnej kwoty świadczeń w zbiegu uwzględnia się:
- świadczenia wchodzące w skład zbiegu (emerytura i renta rodzinna),
- dodatki i świadczenia o charakterze innym niż jednorazowe wypłacane wraz ze świadczeniami emerytalno-rentowymi (np. dodatek pielęgnacyjny, świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, dodatek kombatancki, ryczałt energetyczny itp.)
- świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia,
- emerytury i renty przyznane w trybie specjalnym przez Prezesa Rady Ministrów,
- świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane przez instytucje zagraniczne.
Przy ustalaniu wysokości świadczeń w zbiegu nie uwzględnia się:
- świadczenia pieniężnego z tytułu pełnienia funkcji sołtysa,
- refundacji z tytułu opłacanej składki na obowiązkowe ubezpieczenie OC lub dobrowolne ubezpieczenie AC.
Wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń można złożyć:
- osobiście,
- za pośrednictwem poczty,
- przez elektroniczną skrzynkę podawczą KRUS-ePUAP,
- w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, czy też podpisem zaufanym,
- w dowolnej jednostce organizacyjnej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Oddziale Regionalnym lub Placówce Terenowej).
Wzór wniosku o zbieg świadczeń dostępny jest w każdej jednostce organizacyjnej KRUS i na stronie internetowej Kasy: www.gov.pl/web/krus/.
W wybraniu najkorzystniejszego wariantu przysługujących świadczeń pomoże zamieszczony na stronie internetowej ZUS kalkulator łączenia świadczeń z rentą rodzinną: https://www.zus.pl/swiadczenia/renty/kalkulator-renty-wdowiej.
